PUBLIKACJE

Kontakty dziecka z dziadkami

W przypadku konfliktów istniejących pomiędzy rodzicami dziecka, nierzadko zdarza się, że konflikty te przenoszą się także na dziadków, którzy w konsekwencji napotykają na trudności w zakresie utrzymywania kontaktów z wnukami.

Prawo do utrzymywania kontaktów dziadków z małoletnimi wnukami wynika z przepisu 133(6) Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, który stanowi, iż kontakty te mają być sprawowane na takich samych zasadach jak kontakty rodziców z dzieckiem.

Na wstępie wyjaśnienia wymaga samo pojęcie „kontaktów”. Zgodnie z ustawą przez kontakty rozumieć należy w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej. Warto podkreślić, że powyższe wyliczenie stanowi tylko przykładowy katalog sposobów realizacji tych kontaktów.

Wynikające z wyżej wymienionego przepisu prawo potwierdza brak wyłączności rodziców do utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Regulacje te wydają się być w świadomości społeczeństwa jak najbardziej słuszne, co dodatkowo potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego stwierdzając, iż  „dziadkowie mogą żądać uregulowania osobistych kontaktów z wnukami jeżeli leży to w interesie dziecka” ( uchwała SN sygn. III CZP 42/88). Sąd Najwyższy odwołuje się przy tym zarówno do głębokich tradycji kulturowych oraz przywiązania do kontaktów w rodzinach wielopokoleniowych, jak i do faktycznej roli dziadków w wykonywaniu pieczy nad małoletnimi wnukami. Uzasadniając słuszność tej regulacji nie należy również zapominać o spoczywającym na rodzicach obowiązku w zakresie dbałości o dobro dziecka, który to obowiązek bez wątpienia obejmuje także utrzymywanie dobrych relacji z krewnymi w rodzinach wielopokoleniowych.

Uprawnienia dziadków do utrzymywania kontaktów z wnukami – orzecznictwo międzynarodowe

Także orzecznictwo międzynarodowe nie pozostawia wątpliwości co do uprawnienia dziadków do utrzymywania kontaktów z wnukami. Zgodnie ze stanowiskiem ETPC (dec. ETPC z 25.11.2014 r. Kruškić i inni v. Chorwacja, skarga Nr 10140/13, Legalis) między dziadkami a wnukami może istnieć “życie rodzinne” w rozumieniu art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, jeżeli powstały pomiędzy nimi wystarczająco bliskie więzi rodzinne, przy czym w tej sytuacji nie jest istotne nawet wspólne zamieszkiwanie.

Prawo dziadków do kontaktu z wnukami – Regulacje prawne

Prawo dziadków do kontaktu z wnukami, na podstawie art. 113(1) K.R.O, może być realizowane po uprzednim ustaleniu z rodzicami małoletniego sposobu oraz częstotliwości tych kontaktów. Uregulowanie to, wydaje się zbyt formalne i nie mające odzwierciedlenia w codziennym życiu, jednakże w przypadku istniejących konfliktów pomiędzy rodzicami dziecka staje się ono bardzo użyteczne.

Wniosek o utrzymywanie kontaktu z wnukami

W przypadku pozbawienia lub skutecznego utrudniania utrzymywania kontaktów z wnukami dziadkowie nie mogą pozostawać bezradni. Jeżeli bowiem wymaga tego dobro dziecka, a jest to wartość niewątpliwie najbardziej chroniona w polskim ustawodawstwie rodzinnym, mogą oni wystąpić o sądowe ustalenie kontaktów. Podstawą do złożenia wniosku w tym zakresie jest art. 109 K.R.O, regulujący sytuację, w której dobro dziecka jest zagrożone. We wniosku jako podstawę prawną należy powołać również wcześniej wymieniony art. 133 K.R.O oraz art 133(6) K.R.O.

Dziadkowie, będący wnioskodawcami, muszą wskazać we wniosku jako uczestników postępowania rodziców dziecka, a także określić zakres czasowy oraz częstotliwość kontaktów. W uzasadnieniu należy w odpowiedni sposób uargumentować okoliczności, w których dziadkowie mają utrudniony, bądź całkowicie uniemożliwiony, kontakt z dzieckiem. Ponadto warto powołać się na dobro dziecka, z którego wynika potrzeba kontaktów z dziadkami, oraz przedstawić wpływ, jaki dziadkowie mają na dotychczasowy rozwój i wychowanie dziecka.

Sąd rozpoznając taki wniosek będzie kierował się wyłącznie dobrem i słusznym interesem dziecka, nie zważając na wewnętrzne konflikty między rodzicami, czy zapatrywanie dziadków w tej kwestii.

Zgodnie z art. 569 §1 Kodeksu Postępowania Cywilnego, sądem właściwym dla rozstrzygnięcia o kontaktach będzie sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, w tym przypadku będzie to zatem miejsce zamieszkania dziecka. Wniosek należy również opatrzyć stosowną opłatą sądową w wysokości 40zł.

71 721 50 70 | webowy.maniak@gmail.com | Website | + posts

Prawnik specjalizujący się w sprawach rozwodowych i rodzinnych we Wrocławiu