Orzeczenie eksmisji małżonka w wyroku rozwodowym i w wyroku orzekającym separację

Niezaprzeczalnie rozwód i wszelkie kwestie z nim związane są jednymi z bardziej stresujących sytuacji w życiu człowieka. Nierzadko jedną z bardziej spornych kwestii pomiędzy rozstającymi się małżonkami jest konieczność podzielenia wspólnej przestrzeni życiowej. Niekiedy zdarza się, że obecność małżonka w dotychczasowym mieszkaniu lub domu zagraża zdrowiu i życiu drugiego małżonka oraz innych domowników. Istnieją jednak prawne rozwiązania takiej sytuacji.

Małżonek może domagać się eksmisji drugiego małżonka lub byłego małżonka w różnych trybach postępowania, co zależy od przyczyn żądania eksmisji, rodzaju tytułu prawnego do mieszkania (prawo własności, najem, użyczenie, spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego) oraz od tego, czy prawo do mieszkania wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków.

Jeżeli rozwodzący się małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, a jeden z małżonków, swym rażąco nagannym postępowaniem (np. przemoc, alkoholizm, narkomania), uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, to sąd może w wyroku rozwodowym (ale również w wyroku orzekającym separację), na żądanie drugiego małżonka, nakazać eksmisję takiego małżonka z nieruchomości. Małżonek, który żąda eksmisji drugiego małżonka musi udowodnić przed sądem jego rażąco naganne postępowanie, które uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie.

Orzeczenie takie jest jednak możliwe jedynie w przypadku gdy nieruchomość stanowi współwłasność obojga małżonków, gdy małżonkowie zajmują nieruchomość na podstawie umowy najmu, użyczenia lub gdy nieruchomość jest mieszkaniem spółdzielczym przysługującym obojgu małżonkom.

Natomiast nie jest to możliwe w przypadku gdy nieruchomość ta nie stanowi składnika majątku wspólnego małżonków, a stanowi majątek osobisty małżonka, który miałby być eksmitowany. Rozwiązanie to jest niemożliwe również w sytuacji gdy nieruchomość została przydzielona temu małżonkowi służbowo.