PUBLIKACJE

Rozwód w przypadku braku znajomości adresu zamieszkania małżonka

Składając do sądu pozew o rozwód, zgodnie z art. 126 § 2 kpc, należy wskazać m.in. miejsce zamieszkania pozwanego małżonka. Regulacja ta stanowi gwarancję prawa do obrony pozwanego i ma na celu umożliwienie mu zapoznania się z treścią pisma oraz odniesienie się do twierdzeń i zarzutów w nim zawartych.

Problem pojawia się w sytuacji, gdy, na skutek różnych okoliczności, adres małżonka nie jest znany. W obliczu coraz powszechniej praktykowanych wyjazdów czy okresowych pobytów za granicą nie jest to problem rzadko spotykany. Kwestia ustalenia adresu jest niezwykle istotna, ponieważ brak jego wskazania może skutkować zwrotem pozwu, zawieszeniem lub odmową wszczęcia postępowania, a nawet jego nieważnością. Aby zapobiec takim sytuacjom należy w pozwie o rozwód sformułować wniosek o ustanowienie kuratora dla osoby pozwanej nieznanej z miejsca pobytu. We wniosku tym, zgodnie z art. 144 § 1 kpc, należy uprawdopodobnić, że miejsce pobytu strony nie jest znane.

Uprawdopodobnienie może być o tyle kłopotliwe, ponieważ jak wskazał Sąd Najwyższy (wyrok z dnia 30 czerwca 1997 r., sygn, akt: II CKU 71/97)  „nie można uznawać za uprawdopodobnienie samego twierdzenia strony, że nie zna aktualnego miejsca zamieszkania (pobytu) strony przeciwnej. Przesłanki ustanowienia kuratora mogą być dowodzone przy pomocy takich dokumentów jak: pisemne informacje biur adresowych lub organów ewidencji ludności”. Z orzeczenia tego wynika, że samo oświadczenie strony o braku wiedzy na temat adresu zamieszkania małżonka nie wystarczy, należy bowiem wykazać, jakie działania podjęto w celu jego ustalenia.

Wniosek do Centralnego Biura Adresowego

Przede wszystkim należy zwrócić się do Centralnego Biura Adresowego z wnioskiem o udostępnianie danych w zakresie aktualnego adresu zameldowania małżonka. Przydatne mogą się okazać także pisemne informacje z urzędu miasta/gminy, który prowadzi ewidencję ludności i ewidencję działalności gospodarczej. W sytuacji, gdy przypuszcza się, że poszukiwana osoba przebywa w zakładzie karnym lub została tymczasowo aresztowana niezbędne mogą okazać się informacje z Krajowego Rejestru Karnego.

Jeśli uzyskane informacje nie pozwoliły na ustalenie aktualnego adresu zamieszkania małżonka sąd ustanowi kuratora, który będzie zastępował pozwanego małżonka. Kurator będzie odbierał pisma przeznaczone do pozwanego i w jego imieniu podejmie stosowne czynności.

O ustanowieniu kuratora ogłasza się publicznie w budynku sądowym i lokalu wójta (burmistrza, prezydenta miasta), zaś w sprawach większej wagi ogłoszenie można zamieścić także w prasie (art. 144 § 2 kpc).

Z chwilą doręczenia pisma kuratorowi doręczenie staje się skuteczne, jednak zgodnie z art. 144 § 3 kpc sąd może uzależnić skuteczność doręczenia od upływu oznaczonego terminu, np. 2 miesięcy, od chwili wywieszenia obwieszczenia w budynku sądowym. Może to w pewnym stopniu wydłużyć sprawę rozwodową. Toczące się przy udziale ustanowionego kuratora postępowanie rozwodowe może zakończyć się wyrokiem zaocznym.

Podkreślić należy, że strona, która składa wniosek o ustanowienie kuratora zobowiązana jest do pokrycia kosztów związanych z jego udziałem, chyba że została zwolniona z kosztów sądowych lub strona przeciwna przegrała sprawę.

W sprawach o roszczenie alimentacyjne, jak również w sprawach o ustalenie ojcostwa i o związane z tym roszczenia, przewodniczący przed ustanowieniem kuratora przeprowadzi dodatkowo stosowne dochodzenie w celu ustalenia miejsca zamieszkania lub pobytu pozwanego.

71 721 50 70 | webowy.maniak@gmail.com | Website | + posts

Prawnik specjalizujący się w sprawach rozwodowych i rodzinnych we Wrocławiu