Postępowanie o ustalenie kontaktów z dzieckiem na przyszłość. Zobowiązanie rodzica do określonego postępowania.

Należy rozróżnić dwie podstawowe instytucje jakimi są zabezpieczenie kontaktów z dzieckiem na czas trwania postępowania sądowego (przykładowo w sprawie rozwodowej) oraz właściwym postępowaniem sądowym o uregulowanie kontaktów z dzieckiem na przyszłość.

         Wymienione jako pierwsze postępowanie zabezpieczające ma charakter typowo tymczasowy, sytuacyjny ponieważ w postępowaniu takim kontakty rodziców z dzieckiem są określane tylko na czas jego trwania. Często zabezpieczenie przeprowadzone jest jako swoisty dodatek albo wypadkowa postępowania którego głównym przedmiotem nie jest ścisłe uregulowanie stosunków rodzic-dziecko a np. sprawa rozwodowa. Drugie natomiast, ma charakter postępowania właściwego to znaczy, że głównym przedmiotem i celem jest rozstrzygnięcie o kontaktach rodzicielskich na przyszłość. Warto również wspomnieć, iż postępowanie właściwe w sprawach kontaktów cechuje się niezależnością od wcześniej ustalonych kontaktów np. podczas postępowania zabezpieczającego.

         Mając na uwadze wcześniej wspomniane właściwe postępowanie o ustalenie kontaktów rodzica z dzieckiem należy wspomnieć o tym, iż rodzic nie zamieszkujący na stałe z dzieckiem ma ciągłe uprawnienie do wnioskowania o uregulowanie tegoż prawa w szczególności gdy nie zostały one uregulowane, zostały uregulowane lecz zamiana stanu faktycznego doprowadziła do pojawienia się potrzeby uregulowania ich na nowo, bądź też zostały uregulowane, jednakże w sposób ogólnikowy i wymagają niezwłocznego doprecyzowania. W przypadku takiego wniosku właściwy jest sąd rejonowy ze względu na zamieszkanie dziecka, a stała opłata sądowa wynosi 40 zł.

          Wnosząc taki wniosek możemy oczekiwać sądowego ustalenia kontaktów z dzieckiem w sposób szczegółowy poprzez pewnego rodzaju harmonogram spotkań stworzony na podstawie możliwości czasowych obojga rodziców. Warto również zaznaczyć, że sąd w przypadku ustalenia nieprawidłowości w sprawowaniu kontaktów z dzieckiem na podstawie art 113,4 Kro może przedsięwziąć pewne kroki – w szczególności zobowiązać do określonego zachowania. Zobowiązanie to najczęściej będzie polegać na stawiennictwie w placówkach specjalizujących się w terapiach rodzinnych lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc. Wyżej wymienione środki mają charakter fakultatywny.

         Jednak w sytuacji gdy te środki zostaną zasądzone sąd ma również kompetencję kontrolną w stosunku do podanych zarządzeń. Począwszy od obowiązku składania okresowych sprawozdań ze spotkań ze specjalistą, przez wywiad środowiskowy przeprowadzony przez kuratora sądowego, do osobistego stawiennictwa w sądzie celem odbycia rozmowy kontrolnej.

         Powyższe środki mające na celu poprawę relacji obojga rodziców między sobą jak również rodziców i dziecka, ze względu na swój fakultatywny charakter nie są instytucją represjonującą a raczej mającą zabezpieczyć dobro rodziny a w szczególności dobro dziecka przed przyszłymi negatywnymi skutkami zaniedbań w tych relacjach. Nie trudno się domyślić iż środki te są dość uciążliwe ze względu na konieczność obecności na spotkaniach etc. Może właśnie taka regulacja sprawi, że rodzice zdając sobie sprawę ze skutków zaniedbań, dostosują się do zasad chociażby dla samego uniknięcia uciążliwych obowiązków.