Podział majątku wspólnego w postępowaniu rozwodowym

Co do zasady podział majątku wspólnego dokonywany jest w odrębnym postępowaniu niż postępowanie rozwodowe. W takiej sytuacji sprawa o rozwód toczy się przed właściwym sądem okręgowym, zaś podział majątku wspólnego dokonywany jest już po uzyskaniu rozwodu, w postępowaniu sądowym przed właściwym sądem rejonowym lub w drodze umowy.

Podział majątku w trakcie postępowania rozwodowego

Bez względu na powyższe istnieje jednak możliwość dokonania podziału majątku wspólnego jeszcze na etapie postępowania rozwodowego, co bez wątpienia jest rozwiązaniem zdecydowanie bardziej ekonomicznym i szybszym od tradycyjnego podziału dokonywanego dopiero po uzyskaniu rozwodu.

Zgodnie z treścią art. 58 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego na wniosek jednego z małżonków sąd może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu.

O braku nadmiernej zwłoki w postępowaniu można mówić, gdy pomiędzy stronami nie istnieje spór co do składu i sposobu podziału majątku wspólnego. Nadmienić przy tym należy, że sąd może, ale nie musi przychylać się do zgodnego wniosku stron o dokonanie podziału, jeżeli bowiem podział ten prowadziłby do nadmiernego przedłużenia postępowania, sąd pozostawi wniosek o dokonanie podział majątku wspólnego bez rozpoznania. Wymóg ten wynika z faktu, iż sąd w trakcie postępowania rozwodowego koncentruje się głównie na kwestii samego rozwodu, nie zaś na sporach majątkowych pomiędzy stronami, które z powodzeniem mogą być rozstrzygane w odmiennym postępowaniu. Decyzja sądu o pozostawieniu wniosku w przedmiocie podziału bez rozpoznania nie podlega odrębnemu zaskarżeniu.

W ramach postępowania rozwodowego dopuszczalne jest również przeprowadzenie jedynie częściowego podziału majątku wspólnego, tj. tylko tej części majątku, co do której małżonkowie pozostają zgodni. Co do pozostałej zaś części małżonkowie mogą przeprowadzić postępowanie odrębne. Rozwiązanie to znajduje swoje odzwierciedlenie również w stanowisku Sądu Najwyższego, który stwierdził, że „w sprawie o podział majątku wspólnego jest dopuszczalne, przy odpowiednim stosowaniu art. 317 § 1 k.p.c. (art. 13 § 2 k.p.c.), wydanie postanowienia częściowego obejmującego tylko niektóre składniki tego majątku. Orzeczenie takie musi jednak zawierać rozstrzygnięcie zarówno o przyznaniu tych składników, jak i o koniecznych rozliczeniach z tego tytułu.” (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 1984 r. III CZP 72/83).

Wskazać nadto należy, że podział majątku wspólnego może zostać dokonany w postępowaniu rozwodowym również w drodze ugody. Ugoda taka stanie się jednak skuteczna dopiero z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia rozwodowego.

Opłata za podział majątku wspólnego w toku postępowania rozwodowego

Za podział majątku wspólnego przeprowadzony w toku postępowania rozwodowego pobierana jest opłata stała w wysokości 1.000 zł. W przypadku gdy podział ten przeprowadzony został na zgodny wniosek stron opłata stała wynosi 300 zł.