Sankcje za uchylanie się od alimentów – nowe przepisy

Na mocy ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, która weszła w życie 31.05.2017 r., zmianie uległo brzmienie art. 209 kodeksu karnego regulującego kwestię niealimentacji. Zmiana ta ma pozwolić na skuteczniejszą egzekucję świadczeń alimentacyjnych.

Kary za niepłacenie alimentów

Zgodnie z nową regulacją przestępstwo uchylania się od alimentów popełnia osoba zobowiązana do wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, która zalega z co najmniej 3 świadczeniami okresowymi albo opóźnia się z zapłatą o co najmniej 3 miesiące świadczenia innego niż okresowe. W przypadku zaistnienia takich przesłanek, zobowiązany podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Kara pozbawienia może wynosić nawet 2 lata, jeśli uchylanie się od wypłacania alimentów narazi osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. W poprzednio obowiązującym stanie prawnym przesłanka narażenia była obok przesłanki uporczywości konieczna do poddania dłużnika karze, natomiast na skutek nowelizacji art. 209 kk narażenie to stało się indywidualną i samodzielną okolicznością, wpływającą na zwiększenie kary.

Zobowiązany, który uiści w całości zaległe alimenty przed upływem 30 dni od daty pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego nie będzie podlegał karze. Niekarany będzie także dłużnik, gdy wina i społeczna szkodliwość czynu przemawiają przeciwko odstąpieniu od wymierzenia kary. Mowa tu np. o sytuacjach, w których zobowiązany nie płaci alimentów ze względu na poważną chorobę uniemożliwiającą mu podjęcie pracy.

W przypadku gdy osoba pokrzywdzona pobiera świadczenia rodzinne lub pieniężne z Funduszu Alimentacyjnego ściganie przestępstwa niealimentacji odbywa się z urzędu. Natomiast w innych przypadkach sprawa zostanie wszczęta na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego.