Wygrana jednego z małżonków a podział majątku wspólnego

Każdy choć raz w życiu, z mniejszym lub większym powodzeniem, brał udział w jakimś konkursie czy loterii. Niekiedy stawka jest naprawdę wysoka, a gdy uśmiechnie się szczęście, można wygrać znaczną sumę pieniędzy, samochód czy nawet mieszkanie. W tracie trwania małżeństwa rzadko kto zadaje sobie pytanie do kogo należy wygrana, bowiem zazwyczaj korzyści z niej czerpią oboje małżonkowie, a niekiedy również ich cała rodzina. Problem pojawia się jednak w przypadku rozwodu małżonków. Czy wygrana będzie przypadać wówczas małżonkowi, który kupił szczęśliwy los, czy zostanie podzielona pomiędzy oboje małżonków?

Aby odpowiedzieć na to pytanie należy rozróżnić wygrane uzyskane za osiągnięcia osobiste od nagród uzyskanych wyłącznie na skutek losowania.

Wszelkie  bowiem nagrody za osiągnięcia osobiste, które bezsprzecznie są wynikiem zasługi własnej jednego z małżonków, jego umiejętności czy wiedzy, nie wchodzą do majątku wspólnego, a do majątku osobistego każdego z małżonków, wobec czego nie podlegają podziałowi pomiędzy małżonków w przypadku rozwodu. Należy tu zaliczyć przede wszystkim wygrane i nagrody za osiągnięcia artystyczne, literackie, naukowe, sportowe, techniczne , turnieje wiedzowe czy konkursy piękności.

Powyższe wynika bezpośrednio z treści art. 33 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który w sposób wyczerpujący określa zakres majątku osobistego każdego z małżonków. Zgodnie z pkt 8 wspomnianego przepisu do majątku osobistego każdego z małżonków należą „przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków”.

Inaczej sytuacja przedstawia się w przypadku wygranych na loteriach czy konkursach, w których zwycięzca wybierany jest losowo –  spośród grupy osób, które wysłały SMS pod określony numer czy skreśliły szczęśliwe cyfry na kuponie. Takie wygrane nie są bowiem wynikiem osobistych osiągnięć czy szczególnych umiejętności małżonka. Bez znaczenia będzie przy tym fakt, że SMS został wysłany z własnego telefonu jednego z małżonków, a kupon nabyty za zarobione przez tego małżonka pieniądze. Na marginesie dodać należy, że wynagrodzenie uzyskane w trakcie trwania małżeństwa także należy do majątku wspólnego małżonków pozostających we wspólności majątkowej.

Podział wygranej małżonka

Jeżeli więc wygrana nie stanowi „nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków”, to wejdzie ona do majątku wspólnego małżonków, a nie do majątku osobistego małżonka, który ją zdobył. Tym samym po rozwodzie wygrana podlegać będzie podziałowi pomiędzy oboje małżonków.

Podział ten zostanie ustalony w takim stopniu, w jakim profity z wygranej nie zostały wykorzystane na dotychczasowe potrzeby małżonków czy całej rodziny. Jeśli natomiast małżonkowie otrzymaną wygraną przeznaczyli na wakacje, remont mieszkania, czy bieżące codzienne wydatki, ich majątek zostanie o tę wydaną kwotę pomniejszony i nie zostanie uwzględniony przy podziale. Jeżeli zaś z otrzymanej wygranej małżonkowie nabyli jakieś przedmioty majątkowe, np. samochód, dom czy mieszkanie, to przedmioty te wejdą w skład podlegającego podziałowi majątku wspólnego.

Jednakże w sytuacji, gdy wygrana zostanie wykorzystana tylko przez jednego z małżonków, np. na remont mieszkania, które jest składnikiem jego majątku osobistego, wówczas w przypadku podziału majątku małżonków po rozwodzie drugiemu małżonkowi będzie przysługiwała odpowiednia spłata z tego tytułu.