Zachowek – co to jest i kto ma do niego prawo

Zachowek powstał po to, by zabezpieczyć interesy osób najbliższych dla spadkodawcy, a pominiętych w testamencie. Jest to, co do zasady, odpowiednia suma pieniężna i przysługuje bliskim zmarłego: małżonkowi, rodzicom, zstępnym, bo zwykle oni przyczyniają się do wzrostu majątku. Zdarza się też tak, że spadkodawca był zobowiązany, żeby ich utrzymywać. Wykluczenie wyżej wymienionych osób w testamencie, a przekazanie majątku innym, jest nierzadko postrzegane przez osoby najbliższe spadkodawcy jako niesprawiedliwe. Aby uzyskać prawo do zachowku trzeba spełniać określone warunki.

Do dziedziczenia nie ma prawa:

–          małżonek spadkodawcy jeśli ten wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z winy małżonka,

–          ten, który odrzucił spadek lub zrzekł się dziedziczenia,

–          spadkobierca określony jako niegodny dziedziczenia.

Spadkodawca może wydziedziczyć najbliższych krewnych, ale musi to w odpowiedni sposób uzasadnić. W tym celu jest zobowiązany do przedstawienia rozsądnych oraz racjonalnych argumentów szczegółowo wskazanych przez ustawodawcę. Także spadkobiercy uprawnieni są do zachowku, jeśli ich udział w spadku nie pokrywa należnego im zachowku.  Co do zasady zachowek wynosi 1/2 tego, co dana osoba otrzymałaby gdyby dziedziczyła ustawowo. Niemniej, wobec osób trwale niezdolnych do pracy oraz osób małoletnich zachowek wynosi 2/3 tego co otrzymałyby dziedzicząc z ustawy.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny

Wrocław adwokat, specjalizacja: rozwód, alimenty i podział majątku – Marta Olejnik-Hejne